နိေျဂာဓသာမေဏ ႏွင့္ ရွင္အရဟံ

သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီးသည္ ခမည္းေတာ္မင္းႀကီးလက္ထက္ကအတိုင္း တိတၳိတို႔အား ေကၽြးျမဲေသာ၀တ္ကို မခၽြတ္ေစဘဲ အိမ္ေတာ္၌ အျမဲလုပ္ေကၽြး၏။ တစ္ေန႔သ၌ ျခေသၤ့ခံေသာ ေလသာ နန္းတံခါးကို လွပ္၍ ၾကည့္ေတာ္မူေသာ္ လွ်ပ္ေပၚေသာ ဣေျႏၵျဖင့္ ေနထိုင္စားေသာက္ၾကေသာ တိတၳိပုရိပိုဇ္တို႔ကို ျမင္၍ “ဤသူတို႔၌ ျမတ္ေသာတရားသည္ မရွိရာ၊ သြားလာေနထိုင္ျခင္း ကိစၥတို႔၌ ၿငိမ္သက္သိမ္ေမြ႕ျခင္းမရွိ၊ ပကတိေသာ လူတို႔ကဲ့သို႔ပင္တကား၊ ျမတ္လွေသာ အလွဴခံတို႔ကို ရွာၾကံေ႐ြးခ်ယ္၍ လွဴမွသာလွ်င္ အက်ိဳးရွိရာသည္တကား”ဟု ႀကံမိေလ၏။

ထို႔သို႔ႀကံၿပီးေသာ္ အမတ္တို႔ကို ေခၚ၍ “အေမာင္တို႔သည္ သူေတာ္ေကာင္းဟု သမုတ္အပ္ေသာ အလွဴခံျမတ္တို႔ကို ရွာ၍ ပင့္ခဲ့ကုန္၊ ငါအလွဴေပးလိုသည္”ဟု ဆိုေလ၏။ အမတ္တို႔လည္း တိတၳိပုဂၢိဳလ္တို႔ကို ပင့္ေဆာင္၍ “အရွင္မင္းႀကီး ဤပုဂၢိဳလ္တို႔ကား အကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ဆရာ ရဟႏၲာပါတည္း ေလွ်ာက္ကုန္၏။ မင္းႀကီးလည္း သူျမတ္မဟုတ္မွန္း သိ၍ ထိုတကၠတြန္းတို႔ႏွင့္ သင့္ေလွ်ာ္ေသာ ပူေဇာ္သကၠရကိုသာျပဳ၍ သြားေစ၏။

ဤသို႔ အလွဴခံျမတ္ကို ရွာေဖြေနစဥ္ တစ္ေန႔သ၌ နိေျဂာဓသာမေဏသည္ နံနက္အခါ ဆရာတို႔၌ ျပဳထိုက္ေသာ ၀တ္ကို ျပဳခဲၿပီး၍ သပိတ္သကၤန္းျပင္လ်က္ မယ္ေတာ့အိမ္သို႔ ဆြမ္းခံအံ့ေသာငွာ ၿမိဳ႕၏ေတာင္မ်က္ႏွာမွ၀င္လာ၍ အေရွ႕မ်က္ႏွာသို႔ ေရွးရႈသြားသည္။ မယ္ေတာ္၏ အိမ္ကား ၿမိဳ႕အေရွ႕၌ ရွိသည္။

ထိုအခါ သီရိဓမၼေသာကမင္းသည္ ေလသာနန္းတံခါး၀၌ ရပ္လ်က္ အေရွအရပ္သို႔ ေမွ်ာ္စဥ္ မင္းရင္ျပင္သို႔ ျဖတ္သန္း လာေသာ နိေျဂာဓသာမေဏကို ျမင္လွ်င္ ဤသို႔ဆင္ျခင္သည္။ “ျမင္ျမင္သမွ်ေသာ လူအေပါင္းကား မတည္ၾကည္ေသာႏွလံုး ရွိ၏။ တုန္လႈပ္လွ်ပ္ေပၚေသာ ဣေျႏၵရွိ၏။ ေက်ာ့ကြင္း၌မိေသာ သမင္ကဲ့သို႔လည္းေကာင္း၊ က်ီး၏ မ်က္ႏွာကဲ့သို႔ လည္းေကာင္း ရွိ၏။ ဤနန္းေတာ္ရင္ျပင္တြင္ ျဖတ္သြားေသာသူငယ္မူကား အလြန္တည္ၾကည္ေသာ ဣေျႏၵရွိ၏။ ဤသူငယ္၏ ကိုယ္တြင္း၌ ျမတ္ေသာတရားသည္ ရွိေပရာ၏” ယင္းသို႔ဆင္ျခင္ၿပီးလွ်င္ သာမေဏအား အလြန္ခ်စ္ခင္ ၾကည္ညိဳေသာ စိတ္သည္ ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သာမေဏကို ျမန္စြာလိုက္၍ ပင့္ေခ်ဟု အမတ္တို႔ကို ေစလိုက္၏။ အမတ္တို႔လိုက္၍ ပင့္စဥ္ မင္းႀကီးလည္း ၾကာသည္ဟူ၍ တစ္ဖန္ထပ္၍ အမတ္တို႔ကို ေစျပန္၏။ ထိုသို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္အထပ္ထပ္ အမတ္တို႔ကို ပင္ေစေသာ္လည္း သာမေဏသည္ လ်င္ျမန္စြာမၾကြဘဲ ပံုမွန္လာျခင္းမ်ိဳးျဖင့္သာလာ၍ မင္းအိမ္သို႔ တက္မိေသာ္ မင္းႀကီးက သင္ႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ေနရာ၌ ေနေလာ့ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။

သာမေဏသည္ ထိုမွဤမွ ၾကည့္႐ႈေသာ္ ယခုအခါ ငါ့ထက္သိကၡာ၀ါႀကီးေသာရဟန္း ဤမင္းအိမ္၌ မရွိၿပီဟု ၾကံၿပီးလွ်င္ ထီးျဖဴအုပ္ေသာ ရာဇပလႅင္ထက္သို႔ တက္အံ့ေသာ အျခင္းအရာကိုျပဳလွ်က္ မင္းႀကီးလက္သို႔ သပိတ္ကို ကမ္း၏။ မင္းႀကီးလည္း ထိုအျခင္းအရာကို ျမင္လွ်င္ ဤရွင္သာမေဏသည္ ယေန႔ငါ၏ အိမ္ေတာ္အလံုး၌ အရွင္ျဖစ္လတၱံဟု ၾကံ၍ သပိတ္ေတာ္ကို လွမ္း၏။ သာမေဏလည္း ရာဇပလႅင္ထက္သို႔တက္၍ ထိုင္ေလလွ်င္ မင္းႀကီးသည္ အထူးထူးေသာ ခဲဖြယ္ ေဘာဇဥ္တို႔ကို သပိတ္၌ေလာင္း၍ ကပ္၏။ သာမေဏလည္း ဘုန္းေပးသံုးေဆာင္၏။ ၿပီးစီးေသာအခါ မင္းႀကီးက သာမေဏအား “သာမေဏ၊ သင္၏ အမ်ိဳးအႏြယ္ကား အဘယ္သူ၏အမ်ီဳးအႏြယ္နည္း၊ သင္ဘယ္သူ၏ အဆံုးအမကို ခံသနည္း၊ သင္၏ အယူကား အဘယ္သို႔နည္း”ဟု ေမးေလ၏။ သာမေဏကလည္း ငါ၏အမ်ိဳးအႏြယ္ကား သဗၺညဳတဘုရား၏ အႏြယ္တည္း၊ ထိုဘုရားရွင္၏ အဆံုးအမ၌သာ ငါတည္သတည္း၊ ငါ၏ အယူလည္း အဆူဆူေသာ ဘုရားရွင္ျမတ္တို႔ ေရာက္၀င္ေပ်ာ္စံ ရာျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္ကိုသာ အာရံုျပဳသတည္း”ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။ မင္းႀကီးက “သင္တို႔ဆရာ ျမတ္စြာဘုရား၏ အဆံုးအမကို သိလွ်င္ ငါ့အား ေဟာၾကားပါ”ဟု ဆို၏ သာမေဏက မင္းႀကီးအား ဓမၼပဒ၌ လာေသာ “အပၸမာေဒါ အမတံပဒံ ပမာေဒါ မစၥဳေနာ ပဒံ”အစရွိသည့္ အပၸမာဒ တရားကို ေဟာၾကား၏။

သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီးသည္ နိေျဂာဓသာမေဏအား ပုထုဇဥ္တို႔၏ ၾကည္ညိဳျခင္းထက္ လြန္စြာ သဒၶါၾကည္ညိဳ ေတာ္မူ၏။ သာမေဏလည္း ပရိသတ္ႏွင့္တကြာ မင္းႀကီးအား သံုးပါးေသာ သရဏဂံု၌လည္းေကာင္း၊ ငါးပါးေသာ သီလ၊ ရွစ္ပါးေသာ သိလတို႔၌လည္းေကာင္း တည္ေစ၏။ မင္းႀကီးလည္း သံဃာတို႔ ေနစိမ့္ေသာငွာ အေသာကရာမေက်ာင္းကို ေဆာက္ေစ၍ ေျခာက္ေသာင္းေသာ ရဟန္းျမတ္တို႔အား ဆြမ္း၀တ္ႏွင့္တကြာ လွဴေတာ္မူ၏။

အထက္ပါတို႔ကားမဟာ၀င္၊ ဇိနတၳပကာသနီ စသည္တို႔၌လာေသာ သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီးႏွင့္ နိေျဂာဓသာမေဏ တို႔ ေတြ႕ဆံုပံုအေၾကာင္းအရာမ်ား ျဖစ္ေလသည္။

ရွင္အရဟံသည္ ပုဂံျပည္ အေနာ္ရထာမင္းေစာလက္ထက္ သထံုျပည္မွ ပုဂံျပည္သို႔ ၾကြေတာ္မူလာ၍ ျပည္ႏွင့္ မနီးမေ၀းေသာ ေတာ္အုပ္တစ္ခု၌ ေနေတာ္မူ၏။ သိၾကားမင္းသည္ မုဆိုးတစ္ေယာက္ကို လွည့္ပတ္၍ ရွင္အရဟံကို ျမင္ေစေသာ္ ႏွစ္သက္ၾကည္ညိဳဖြယ္ေသာ ဣေျႏၵရွိသည္ျဖစ္၍ ဤလူကားလူထူး လူျမတ္ျဖစ္ရာသည္။ ျပည္သို႔ေဆာင္၍ မင္းအား ဆက္မည္ဟု ေဆာင္ေလ၏။ ရွင္အရဟံလည္း ပရိကၡရာရွစ္ပါးကို ယူလ်က္ လိုက္ေတာ္မူ၏။ မုဆိုးလည္း ေတာအုပ္ တစ္ခု၌ ဤသူကို ေတြ႕၍ ေဆာင္ခဲ့သည္ဟု ေလွ်ာက္လွ်င္ ျမတ္ေသာဣေျႏၵႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ အျဖစ္ကို အေနာ္ရထာမင္းေစာ ျမင္၍ ဤသူကား သူယုတ္မဟုတ္ ျမတ္ေသာသူတည္း။ ဤသူ႔ကိုယ္တြင္း၌ ျမတ္ေသာ တရားရွိသည္ျဖစ္ရာ၏ဟု ၾကံစည္ ဆင္ျခင္ေတာ္မူ၏။ သေဘာကို စံုစမ္းလိုသျဖင့္ ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ေနရာတြင္ ေနေတာ္မူဟု ဆိုေသာ္ ရွင္အရဟံသည္ ရာဇပလႅင္သို႔တက္၍ ေနေတာ္မူ၏။ မင္းႀကီးလည္း ဤသူကား ေနရာႀကီးက်ယ္လွသည္။ ျမတ္ေသာသူမွန္ၿပီဟု ဆင္ျခင္စဥ္းစား ၿပီးလွ်င္ ဤသို႔ ေမးေတာ္မူ၏။

“ငါ့ရွင္ကား အဘယ္သး၏။ အမ်ိဳးအႏြယ္ ျဖစ္ေတာ္မူသနည္း၊ အဘယ္အရပ္မွ ၾကြလာေတာ္မူသနည္း၊ အဘယ္သူ၏ အဆံုးအမကို ခံေတာ္မူသနည္း”ဟု ေမးေတာ္မူေသာ္ ရွင္အရဟံလည္း “ငါ၏ အမ်ိဳးအႏြယ္သည္ကား သမၼာသဗၺဳဒၶ ဘုရားအမ်ိဳးအႏြယ္တည္း၊ သမၼာသဗၺဳဒၶအမည္ရွိေသာ ဘုရားသခင္ ေဟာၾကားေတာ္မူအပ္ေသာ အဆံုးအမကို ခံသည္။ ငါ၏ဆရာ ဥပဇၥ်ယ္ အေပါင္းအေဖာ္ သံဃာရွိေသာ ေနရာအရပ္မွလာခဲ့သည္”ဟူ၍ မိန္႔ေတာ္မူ၏။

မင္းႀကီးလည္း အားရႏွစ္သက္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ရွိ၍ သင္၏ဆရာ ဘုရားသခင္ ေဟာၾကားေတာ္မူအပ္ေသာ တရားေတာ္ကို တစ္စိတ္တစ္ေဒသမွ် ငါ့အား ေဟာၾကားေတာ္မူပါဟု ေတာင္းပန္ေလလွ်င္ ရွင္အရဟံသည္ အေနာ္ရထာ မင္းႀကီးအား “အပၸမာဒ”တရားကို ေဟာၾကားေတာ္မူသည္။ တရားေဟာေတာ္မူေသာ အဆံုး၌ မင္းႀကီးသည္ ဤသို႔ ေလွ်ာက္ျပန္၏။

“သမၼာသဗၺဳဒၶဘုရားကား ယခု အတီအရပ္မွာ ရွိေတာ္မူသနည္း၊ ဘုရားသခင္ ေဟာေတာ္မူအပ္ေသာ တရားေတာ္ကား အတီမွ် အေရအတြက္ ရွိပါသနည္း။ ဘုရားသခင္ တပည့္သားကား အသင္မွတစ္ပါး အျခားရွိေသးသေလာ” ဟု ေလွ်ာက္ေသာ္ သမၼာသဗၺဳဒၶဘုရား နိဗၺာန္လားေတာ္မူေၾကာင္း ကိုလည္းေကာင္း၊ တရားေတာ္ ဓမၼကၡႏၶာရွစ္ေသာင္း ေလးေထာင္ အေရအတြက္ ရွိေၾကာင္းကိုလည္းေကာင္း၊ သထံုျပည္၀ယ္ ပိဋကတ္သံုးပံု အစံုသံုးဆယ္ ရွိေၾကာင္းကို လည္းေကာင္း၊ မိမိမွ တစ္ပါး ပရမတၳသံဃာ၊ သမုတိသံဃာ မ်ားစြာရွိေၾကာင္းကို လည္းေကာင္း မိန္႔ေတာ္မူ၏။

ထိုစကားကို အေနာ္ရထာမင္းေစာ ၾကားေတာ္မူေသာ္ အတိုင္းထက္အလြန္ သဒၶါျခင္း ျပင္းစြာျဖစ္၍ ဤသို႔ ေလွ်ာက္ျပန္၏။

ကၽြႏု္ပ္အား ယခုမ်က္ေမွာက္၌ အရွင္မွတစ္ပါး အျခားကိုးကြယ္မရွိ၊ ယေန႔မွစ၍ ကၽြႏု္ပ္၏ အသက္ကို အရွင္အား ေဆာင္ႏွင္းေတာ့သည္။ အရွင္၏ အဆံုးအမကိုလည္း ကၽြႏု္ပ္ခံေတာ့သည္”ဟူ၍ ေလွ်ာက္ၿပီးလွ်င္ အရည္းကင္းေသာအရပ္၌ သာယာလွစြာေသာ ေက်ာင္းေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္း၏။ အရည္းတို႔အယူကိုလည္း ပယ္ေတာ္မူ၏။

ရွင္အရဟံ၏ မိန္႔ေတာ္မူခ်က္အရ သထံု၌ ပိဋကတ္သံုးပံုရွိသည္ဟု သိရသည္ျဖစ္၍ အေနာ္ရထာမင္းေစာသည္ သထံုမွ ပိဋကတ္ေတာ္ယူေဆာင္ၿပီးလွ်င္ သာသနာျပဳေတာ္မူသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ပုဂံျပည္၏ ဗုဒၶသာသနာေတာ္သည္ အလြန္ထြန္းလင္းေတာက္ပလာေလသည္။ ရွင္အရဟံသည္ သက္ေတာ္ ၈၁ႏွစ္အထိ အေနာ္ရထာ၊ က်န္စစ္သားမင္း၊ အေလာင္းစည္သူမင္း မင္းသံုးဆက္အထိ သာသနာျပဳေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

ဤကား သာသနာ၀င္ ရာဇ၀င္တို႔၌လာေသာ ပုဂံျပည္ အေနာ္ရထာမင္းႀကီးႏွင့္ ရွင္အရဟံတို႔ ေတြ႕ဆံုပံုအေၾကာင္း အရာျဖစ္သည္။

သီရိဓမၼာေသာက မင္းႀကီးႏွင့္ နိေျဂာဓသာမေဏတို႔ ေခတ္ႏွင့္ အေနာ္ရထာမင္းႀကီးႏွင့္ ရွင္အရဟံတို႔၏ ေခတ္သည္ တစ္ေခတ္ႏွင့္တစ္ေခတ္ ႏွစ္ေပါင္းေထာင့္သံုးေလးရာေလာက္ ကြာျခားသည္။ သို႔ရာတြင္ ဘုရင္ႏွင့္ သာသနာ့၀န္ထမ္း ေတြ႕ဆံုပံုသည္ ထူးထူးျခားျခား တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု အေတာ္မ်ားမ်ားတူညီေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

နိေျဂာဓသာမေဏကို စေတြ႕စဥ္က သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီး၏ ခံစားမႈႏွင့္ ရွင္အရဟံကို စေတြ႕စဥ္က အေနာ္ရထာမင္းႀကီး၏ ခံစားမူသည္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ နိေျဂာဓသာမေဏ နန္းေတာ္ၾကြလာေသာအခါ သီရိဓမၼာေသာက မင္းႀကီးက သင့္ေလ်ာ္ရာ၌ ေနေလာ့ဟု ဆိုသည္။ ရွင္အရဟံ ၾကြလာေသာအခါ အေနာ္ရထာမင္းႀကီးကလည္း ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ေနရာ၌ ေနေတာ္မူဟု ဆိုသည္။ နိေျဂာဓသာမေဏႏွင့္ ရွင္အရဟံတို႔ ရာဇပလႅင္ေပၚ၌ တက္ထိုင္ေတာ္ မူပံုမ်ားကလည္း အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီးႏွင့္ နိေျဂာဓသာမေဏတို႔၏ အေမးအေျဖစကားမ်ားႏွင့္ အေနာ္ရထာမင္းႀကီးႏွင့္ ရွင္အရဟံတို႔၏ အေမးအေျဖစကားမ်ားလည္း သေဘာအတူတူပင္ျဖစ္ၾကသည္။ နိေျဂာဓသာမေဏက သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီးအား အပၸမာဒတရားေဟာၾကားသည္။ ရွင္အရဟံလည္း အေနာ္ရထာ မင္းႀကီးအား ယင္းတရားကိုပင္ ေဟာၾကားေတာ္မူသည္။ သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီးတြင္လည္း နဂိုက ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ေသာ တိတၳိတကၠတြန္းမ်ား ရွိသည္။ ယင္းတိတၳိတကၠတြန္းတို႔သည္ နိေျဂာဓသာမေဏႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္စရာ ျဖစ္လာသည္။ အေနာ္ရထာမင္းႀကီးတြင္လည္း နဂိုက ဆည္းကပ္ေသာ အရည္းႀကီးမ်ားရွိသည္။ ယင္းအရည္ႀကီးတို႔သည္ ရွင္အရဟံႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္စရာမ်ားျဖစ္လာၾကသည္။

(ဆရာ ပါရဂူ ေရးသားေသာ ေရစီးေၾကာင္း စာအုပ္ -စာမ်က္ႏွာ-၁၃၉ မွ)